Αρ. πρωτ. 288 Θεσσαλονίκη 8/1/2019
Προς
Τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών
κ. Χρήστο Σπίρτζη
Κοιν.: Πρόεδρο Δ.Σ. Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε.
Πρόεδρο Δ.Σ. Ο.Α.Σ.Θ.
ΘΕΜΑ: Παρατηρήσεις, επισημάνσεις και προτάσεις, ως προς την αριθμ. Α102445/4465/28.12.2018 υπουργική απόφαση περί έγκρισης και ανάθεσης στην ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε. γραμμών – διαδρομών και δρομολογίων της περιοχής ευθύνης ΟΑΣΘ.
Κύριε Υπουργέ,
Στις 28.12.2018 αναρτήθηκε στον ιστότοπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» η αριθμ. Α102445/4465/28.12.2018 απόφασή σας, η οποία εκδόθηκε την ίδια ημέρα που σας υποβλήθηκε η αριθμ. 2411/28.12.2018 εισήγηση του Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε., η ισχύς της οποίας αρχίζει, ως στην ως άνω απόφαση ορίζεται, την ημερομηνία ανάρτησης στον ιστότοπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».
Ως πρώτη παρατήρηση,, προκύπτει το ερώτημα, πως είναι δυνατόν να εκδίδεται υπουργική απόφαση, που ως προϋπόθεση έκδοσης έχει την υποβολή εισήγησης εκ μέρους του Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε, προς διασφάλιση των συμφερόντων του Ελληνικού Δημοσίου, αλλά και για την νομοτεχνική εξέταση εκ μέρους της νομικής υπηρεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προκειμένου να αποφευχθούν ουσιαστικές παραβάσεις της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 54 του ν. 4568/2018;
Ως δεύτερη – νομοτεχνική παρατήρηση, προκύπτει το ερώτημα ως προς την έναρξη ισχύος της ως άνω απόφασης, που ορίζεται να είναι η ημερομηνία ανάρτησης στον ιστότοπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» και όχι η ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, που διαπιστώνεται ούτε καν να ορίζεται σ’ αυτήν για την δημοσίευση στην ΕτΚ, αν και κατά το Σύνταγμα και τους νόμους του Κράτους είναι υποχρεωτική η δημοσίευση υπουργικών αποφάσεων που εκδίδονται κατ’
εξουσιοδότηση νόμων και παράγουν ουσιαστικά αποτελέσματα για τη χώρα και τους πολίτες της και οικονομικό κόστος υλοποίησης.
Εκτιμούμε ότι αν δεν τροποποιηθεί αναλόγως η ως άνω απόφαση, θα παραχθούν προβλήματα εφαρμογής εκ μέρους του Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. και κυρίως καταβολής της όποιας αποζημίωσης προς τον Ανάδοχο του έργου.
Εκτός των ως άνω τυπικών και νομοτεχνικών παρατηρήσεών μας, σας επισημαίνουμε και τις εξής ουσιαστικές παρατηρήσεις μας:
- Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του εδαφίου 10 του εισαγωγικού μέρους της απόφασης (που ορίζει ότι από τις ρυθμίσεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού) και της παρ. 3 της απόφασης (που ορίζει ότι ο Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. θα προχωρήσει στην υπογραφή σύμβασης εκτέλεσης με την ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε., δια της οποίας θα καθορίζονται οι όροι, η εποπτεία, ο έλεγχος, το κόμιστρο και οι κυρώσεις για την εκτέλεση του ανατιθέμενου συγκοινωνιακού έργου), αλλά και την διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 54 του ν. 4568/2018, δεν θα πρέπει να καταβληθεί ουδεμία αποζημίωση στον Ανάδοχο του έργου, που σημαίνει ότι τα καθοριζόμενα κόμιστρα θα είναι σημαντικά μεγαλύτερα των κομίστρων του ΟΑΣΘ, που θα προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις απ’ τους εξυπηρετούμενους πολίτες και τους ΟΤΑ των περιοχών αυτών. Επιπρόσθετα επισημαίνουμε ότι σε περίπτωση που δια της σύμβασης ανάθεσης προβλεφθεί οποιουδήποτε ύψους αποζημίωση, εκτός της παράβασης εκ μέρους του Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. των διατάξεων του νόμου και της υπουργικής απόφασης, θα πάσχει νομικά η εκταμίευση και η καταβολή των αποζημιώσεων. Άρα θα καταστεί ανεφάρμοστη ουσιαστικά η ως άνω νομοθετική ρύθμιση και υπουργική απόφαση.
- Σύμφωνα με την εξουσιοδοτική διάταξη της παρ. 3 του ν. 4568/2018, ορίζεται ότι ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών εγκρίνει τα δρομολόγια που προτείνονται απ’ τον Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε.. Τούτο προφανώς σημαίνει ότι δεν νομιμοποιείται ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, να ορίζει και τον «μεταφορέα επιβατών» (εν προκειμένου την ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε.), στον οποίο θα αναθέσει ο Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. το έργο. Κατά συνέπεια ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, εκ του νόμου έχει την αρμοδιότητα να εγκρίνει αποκλειστικά και μόνο τα προς ανάθεση δρομολόγια (ως προς τη διαδικασία ανάθεσης στην επόμενη παράγραφο). Άρα η υπουργική απόφαση κινείται εκτός νομοθετικής εξουσιοδότησης και εκτός από ενδεχόμενα νομικά ζητήματα που προκύπτουν, θα καταστεί ανεφάρμοστη και η υπουργική απόφαση. Τούτο σημαίνει ότι ο Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. δεν νομιμοποιείται να εφαρμόσει την κατά παράβαση της εξουσιοδοτικής διάταξης νόμου υπουργική απόφαση που εκδώσατε.
Σε συνέχεια των ανωτέρω και κατά την διάταξη της παρ. 3 του ν.4568/2018 και υπό την προϋπόθεση τροποποίησης της ως άνω υπουργικής απόφασης (να περιοριστεί μόνο στην έγκριση των δρομολογίων), ο Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε., κατ’ εφαρμογή των σχετικών ρυθμίσεων του Ν. 4412/2016 (Α΄147), που κατά νόμο ως δημόσιος φορέας θα πρέπει
- να εφαρμόζει σε προμήθειες, αναθέσεις έργων, κλπ, θα πρέπει να προχωρήσει σε διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης αναλόγως και του οικονομικού αντικειμένου του προς ανάθεση έργου. Κάθε άλλη διαδικασία, ακόμη και η εφαρμογή του, εκτός της εξουσιοδοτικής διάταξης, οριζόμενου φορέα ανάληψης του έργου (ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε.), θα συνιστά παράβαση καθήκοντος για τα μέλη του Δ.Σ. του Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. ή για όποιο άλλο όργανο αυτού λάβει τη σχετική απόφαση και υπογράψει τη σύμβαση ανάθεσης, δεδομένου ότι δια της ρύθμισης της παρ. 3 του ν.4568/2018 δεν ορίζεται το ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε. ως ο φορέας στον οποίο να μπορεί να ανατεθεί το έργο που δια της υπουργικής απόφασης εγκρίνεται, αλλά «από τα ΚΤΕΛ Α.Ε. – άρα οποιοδήποτε ΚΤΕΛ Α.Ε. υπεραστικό ή αστικό της Χώρας, από τους Ο.Τ.Α. Α΄ή Β΄βαθμού ή και από οδικό μεταφορέα επιβατών – άρα και από άλλους μεταφορείς επιβατών που θα δύνανται να εκτελέσουν το προς ανάθεση έργο».
Κύριε Υπουργέ,
Αν και εκτενές το έγγραφό μας αυτό, σας το υποβάλλουμε για να σας βοηθήσουμε στο στόχο της βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών και για να μην οδηγηθείτε εσείς ή όργανα του Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε. σε ενέργειες μη νόμιμες και μη εφαρμοστές και για αποτροπή τυχόν ποινικών ή άλλων ευθυνών, επιπρόσθετα στόχος μας είναι να συμβάλλουμε στην ομαλή εφαρμογή της διάταξης της παρ. 3 του ν. 4568/20018 αν απαιτηθεί.
Κατά την εκτίμησή μας η νόμιμη διαδικασία εφαρμογής της παρ. 3 του ν.4568/2018 θα απαιτήσει χρονικό διάστημα που θα υπερβεί το 12μηνο (υπουργική απόφαση έγκρισης των δρομολογίων, σύνταξη των προδιαγραφών προκήρυξης του έργου, δημοσίευση στην εφημερίδα των ευρωπαϊκών κοινοτήτων αν λόγω κόστους αποζημίωσης απαιτείται, προκήρυξη του διαγωνισμού, ανάδειξη Αναδόχου, τυχόν ενστάσεις ή και έλεγχος από αρμόδιο όργανο του Κράτους, υπογραφή σύμβασης, έναρξη υλοποίησης).
Κατά συνέπεια αυτό που επιβάλλεται να προωθηθούν εκ μέρους σας τα εξής:
α. Να υλοποιηθούν οι πρόσφατες ανακοινώσεις σας, περί προμήθειας και κυκλοφορίας εντός του 2019 καινουργών λεωφορείων (350). Εκτιμούμε βέβαια ότι είναι αδύνατη η υλοποίηση της ως άνω ανακοίνωσής σας, δεδομένου ότι ένας διεθνής δημόσιος διαγωνισμός προμήθειας λεωφορείων θα απαιτήσει διάστημα τουλάχιστον 18 μηνών για να ολοκληρωθεί και ξεκινήσει η προμήθεια των λεωφορείων, και για το λόγο αυτό σας προτείνουμε να μεριμνήσετε για την εφαρμογή των προτάσεών μας που ακολουθούν (β, γ, δ).
β. Άμεση έναρξη των διαδικασιών πρόσληψης νέων οδηγών σε αριθμό ανάλογο των αναγκών του ΟΑΣΘ για την κυκλοφορία 500 περίπου λεωφορείων.
γ. Άμεση έναρξη των διαδικασιών πρόσληψης του απαιτούμενου τεχνικού προσωπικού, για την συντήρηση των διατιθέμενων λεωφορείων
και βέβαια μια αποτελεσματική πολιτική έγκαιρης (με τις προβλεπόμενες απ’ το ν. 4412/2016 διαδικασίες), προμήθειας ανταλλακτικών και αναλωσίμων απαραίτητων για την επιμελή συντήρηση και διάθεση προς
ασφαλή κυκλοφορία των 500 περίπου λεωφορείων, που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση των πολιτών της Θεσσαλονίκης.
δ. Να δώσετε οδηγία – εντολή προς τον Ο.Σ.Ε.Θ. Α.Ε., να προχωρήσει (σε συνεργασία με το ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, τους ΟΤΑ και τον ΟΑΣΘ, αλλά και τους Εργαζόμενους στον ΟΑΣΘ που διαθέτουν την απαιτούμενη εμπειρία και γνώση των αναγκών και της ενδεδειγμένης εξυπηρέτησης των πολιτών) άμεσα στον σχεδιασμό της αστικής και υπεραστικής περιοχής στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης και προετοιμασία σχετικής νομοθετικής ρύθμισης για ανάληψη απ’ την ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Α.Ε. (που κατά το ν. 2963/2001 εκτελεί κατ’ αποκλειστικότητα στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης το υπεραστικό ενδονομαρχιακό και διανομαρχιακό έργο) του ενδονομαρχιακού έργου της υπεραστικής περιοχής (όποια και αν είναι αυτή – π.χ. στην περιοχή προ της επέκτασης του 2011 ή του 2003 ή και οποιασδήποτε άλλης έκτασης περιοχή) και στον ΟΑΣΘ και εν τέλει στην Α.ΣΥ.Θ. Α.Ε. που έως το τέλος του 2019 θα αναλάβει το αστικό συγκοινωνιακό έργο που παρέχεται απ’ τον ΟΑΣΘ, κατ’ αποκλειστικότητα το συγκοινωνιακό έργο στην αστική περιοχή ευθύνης του.
Κύριε Υπουργέ
Δια του ως άνω σχεδιασμού και η βέλτιστη δυνατή εξυπηρέτηση των Θεσσαλονικέων θα εξασφαλιστεί, δια της συμπληρωματικής λειτουργίας του ΜΕΤΡΟ και των αστικών και υπεραστικών λεωφορειακών γραμμών, αλλά και ο αριθμός και ο τύπος των αστικών (ή και υπεραστικών) λεωφορείων θα προκύψει απ’ το σχεδιασμό αυτό, ενώ θα μελετηθεί και θεσμοθετηθεί και κάθε άλλο σχετικό θέμα που θα οδηγεί στον ως άνω στόχο.
Κάθε άλλη επιλογή και κόστος θα έχει για το Ελληνικό Δημόσιο κα σε χρονικές καθυστερήσεις θα καταλήξει, και στο τέλος, ως Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, θα υποχρεωθείτε στην υλοποίηση των ως άνω που δια του παρόντος εγγράφου μας σας προτείνουμε.
Στη διάθεσή σας για κάθε πρόσθετη διευκρίνηση και συνεργασία.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΤΣΕΡΜΕΝΙΔΗΣ Δ. ΑΓΓΕΛΟΥΔΗΣ Κ.